Jak stosować płodozmian?

10

Jeśli chcecie zebrać ze swojego ogrodu kuchennego zdrowe i dorodne plony to koniecznie regularnie stosujcie płodozmian. Nie jest to wcale trudne, ani pracochłonne – cały sekret płodozmianu polega na tym, iż do jego wygodnego zastosowania potrzebne są 4 kwatery lub zagony warzywne ( lub 8, 12, 16 itd ). Świetnie spawdzają się rabaty wzniesione, ale każda tradycyjna działka się do tego jak najbardziej nadaje. 

Na czym polega płodozmian?

Dzięki zastosowaniu płodozmianu zmieniamy na zagonach obsadzenia poszczególnych gatunków warzyw. Jednego roku na danym zagonie rosną warzywa kapustne, a w następnym w tym miejscu sadzimy już warzywa korzeniowe – kapustne zaś wędrują na zagony po strączkowatych. Płodozmian to taka coroczna wędrówka roślin z jednej rabaty na drugą, ale oczywiście jest w tym pewien system i mądrość.

Czemu warto stosować płodozmian?

Dzięki regularnej zmianie warzyw, w glebie na danym zagonie nie mają szans zadomowić się żadne choroby, ponieważ każdego roku sadzone są w niej rośliny pochodzące z zupełnie innych rodzin. Jeśli nawet pojawi się na zagonie jakaś specyficzna dla np. fasoli choroba w tym roku, to w przyszłym nie będzie ona już zagrożeniem dla kapusty lub brukselki.

Kolejnym, bardzo istotnym faktem jest to, iż dzięki zastosowaniu płodozmianu możemy zapewnić składniki pokarmowe poszczególnym grupom warzyw w całkiem naturalny sposób. Na przykład sadząc na zagonie po warzywach strączkowych, które jak wiemy wiążą wolny azot z powietrza w brodawkach korzeniowych i akumulują go w glebie, kochające ten pierwiastek rośliny kapustne, zapeniamy im prawdziwą ucztę.

Jak stosować płodozmian?

Jeśli zaczynamy warzywnik od podstaw, to w pierwszym roku każdy zagon przygotujemy w ten sam sposób: przekopujemy glebę, dodajemy przekompostowany obornik lub kompost ogrodowy, zagęszczamy i na koniec wyrównujemy powierzchnię za pomocą grabi. Na każdym z 4 zagonów siejemy lub sadzimy warzywa w następujących grupach:

1 – Ziemniaki i warzywa wrażliwe na mrozy, czyli ziemniaki, cukinie, dynie, tykwy i pomidory, a także ogórki gruntowe i kukurydzę. Zanim jednak nadejdzie czas wysiewu/wysadzania tych wrażliwych na niskie temperatury warzyw, wiosną na zagonie można wykorzystać miejsce pod wysiew przedplonów czyli szybko rosnących sałat i rzodkiewek. Po wykopaniu ziemniaków na ich miejscu można posadzić czosnek, pory oraz cebulę.

2 – Warzywa korzeniowe czyli marchew, pietruszka, pasternak, seler, seler naciowy oraz warzywa z rodziny komosowatych takie jak burak, burak liściowy i szpinak. 

3 – Warzywa kapustne czyli wszelkiego rodzaju kapusty, brukselkę, kalafior, jarmuż, brokuł i kalarepkę, a także rukola, rzodkiewkę oraz rzepę. Pomiędzy nimi możemy siać szybko rosnące sałaty i zioła takie jak ogórecznik czy nagietek. 

4 – Warzywa strączkowe, cebule i czosnek. Czwarty zagon jest głównie dla fasoli i groszku. Tradycyjnie dobrze z nimi na zagonie rosną cebule, szczypiorek, czosnek, por, szalotka i siedmiolatka.

 

W ogrodzie warzywnym. Fot. K Bellingham

 

Jak przygotować zagony pod warzywa w kolejnych latach płodozmianu?

Pod ziemniaki i warzywa wrażliwe na mrozy jesienią lub wiosną dodajemy do gleby  przekompostowany obornik lub kompost ogrodowy.

Na zagonie pod warzywa korzeniowe trzeba wyzbierać wszystkie kamienie i jeśli gleba jest ciężka, to dodać do niej gruboziarnistego piasku lub grysu dla polepszenia drenażu. Inaczej korzenie mogą być narażone na zahamowany wzrost lub gnicie. 

Pod warzywa kapustne najlepiej jest rzucić kilka taczek kompostu ogrodowego. Na kwaśnej glebie nie zapomnijmy o dodaniu wapna najpóźniej na 3 tygodnie przed planowanym sadzeniem roślin.

Pod warzywa strączkowe, cebule i czosnek zagony należy jesienią lub wiosną wyściółkować ziemią liściową lub dobrze rozłożonym komposem ogrodniczym.

Co w kolejnych latach?

W każdym następnym roku sadzimy warzywa na kolejnym zagonie, a na ich miejsce sadzimy te z zagonu poprzedniego. A więc oto przepis na 4-letni płodozmian:

 

ROK 1

ZAGON NR 1 – ziemniaki i warzywa wrażliwe na mrozy

ZAGON NR 2 – warzywa korzeniowe

ZAGON NR 3 – warzywa kapustne

ZAGON NR 4 – warzywa strączkowe, cebule i czosnek

ROK 2

ZAGON NR 1 – warzywa strączkowe, cebule i czosnek

ZAGON NR 2 – ziemniaki i warzywa wrażliwe na mrozy

ZAGON NR 3 – warzywa korzeniowe

ZAGON NR 4 – warzywa kapustne

ROK 3

ZAGON NR 1 – warzywa kapustne

ZAGON NR 2 – warzywa strączkowe, cebule i czosnek

ZAGON NR 3 – ziemniaki i warzywa wrażliwe na mrozy

ZAGON NR 4 – warzywa korzeniowe

ROK 4

ZAGON NR 1 – warzywa korzeniowe

ZAGON NR 2 – warzywa kapustne

ZAGON NR 3 – warzywa strączkowe, cebule i czosnek

ZAGON NR 4 – ziemniaki i warzywa wrażliwe na mrozy

You might also like More from author

10 Comments

  1. Gabriela says

    To ja jeszcze poproszę o artykuł o alleopatii, czyli o wpływie na siebie rosnących w sąsiedztwie roślin, szczegółnie warzyw, czyli marchewka koło cebuli, pomidor nie koło ogórka, itd. Razem z regułami płodozmianu, pozwala to na planowanie warzywnika w kolejnych latach. No i mus zacząć prowadzić taki warzywny pamiętnik:).

  2. KasiaB says

    Ja też zawsze chciałam prowadzić taki dziennik ogrodnika – z pogodą opadami, uwagami co i jak rośnie, kiedy co wysiewam – i jakoś nie mam potem czasu jak na wiosnę zaczyna się szaleństwo. Szkoda.

    Ale taki artykuł o alleopatii jest już w planach. Może za tydzień. Jak mnie śnieg nie zasypie na amen! Ale pięknie to jest, no i roślinki sobie spokojnie zimują pod pierzynką …

  3. dbp says

    Kasiu, a te piękne kapuściory na głównym zdjęciu – pamiętasz, co to jest? Te rosnące w dwóch rzędach jasno i ciemnozielone.
    My mamy też trochę śniegu i zrobiliśmy lodowisko, więc śmigamy na łyżwach ;))) Wreszcie prawdziwa zima! 🙂

  4. KasiaB says

    Wydaje mi się, że ta kapucha z prawej (obok jarmuża) to kapusta włoska (savoy cabbage) odmiana na przykład Vertus, a w lewo następna to może być nawet Pac Choi albo jakas inna chińska (nie widać, żeby miała zamiar zawiązać główkę kapuścianą). Życzę Wam szaleństwa białego na lodowisku – super! Pozdrawiam!

  5. dbp says

    Dziękuję Kasiu ! Również pozdrawiamy! :)))

  6. Janka says

    ja mam chyba dziwne, pytanie… a co zrobić jeśli się ma mało zagonków z kapustnymi ??

  7. KasiaB says

    Najlepiej podzielić cały warzywnik na równe części – w zależności czy się używa płodozmianu na 3, 4 lub 5 zagony. Jeśli na zagonie przeznaczonym na kapustne jest zbyt mało roślin, to można je dopełnić warzywami, które nadają się wszędzie np. jednoroczne zioła typu bazylia czy pietruszka, wszelkie sałaty i oczywiście rukola, która jest z kapustnych. Można też dorzucić rządek lub dwa kopru i klika rzędów nasturcji.

  8. monikaogrod says

    Witam serdecznie
    Bardzo ciekawy artykuł. W tym roku będzie mi pomocny w warzywniku 🙂
    Chciałabym zapytać o uprawę bobu, a mianowicie kiedy wysiać go na parapet?
    Już mnie kręci na planowanie i przeglądanie nasionek 🙂

  9. Klajka says

    Kasiu, a gdzie sadzić np. szczaw, karczochy i inne takie nietypowe? Może zastosować jako obwódki? 🙂

Leave A Reply