Bukszpan czyli kształt doskonały
Bukszpan to roślina o wielu zaletach. Mimo, że nie ma dekoracyjnych kwiatów, już od dawna ozdabia ogrody, nawet te najznamienitsze, bo królewskie. Skąd takie znaczenie tego niewielkiego krzewu dla historycznych i obecnych ogrodów?
Chyba najważniejszą zaletą bukszpanu jest jego podatność na kształtowanie. Częste przycinanie gałązek pobudza krzew do zagęszczania pokroju, co pozwala na uzyskanie prawie dowolnych kształtów. Niewielkie, skórzaste liście, odporne na chłody, wiatr i słońce zdobią roślinę przez cały rok, opierając się klimatycznej sezonowości. Niezbyt rozbudowany system korzeniowy pozwala na uprawianie rośliny nawet w pojemnikach, bez straty dla jego witalności. Bukszpan zadowala się glebą średnio żyzną o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Świetnie rośnie na słońcu, ale znosi też nawet znaczne zacienienie. Jest długowieczny i dość odporny na choroby.
W ogrodach bukszpan najczęściej używany jest do tworzenia niskich i średnich (do około 1,5 m wysokości) żywopłotów obwódkowych, gdzie stanowi wspaniałe tło dla sezonowych roślin ozdobnych, kwitnących bylin i róż. Regularnie przycinany zachowuje pożądany kształt przez wiele lat. Dobrze wygląda zarówno w wielkich założeniach ogrodowych przy królewskich rezydencjach, jak i w niewielkich, miejskich przedogródkach. Ogrodnicy o wprawnych rękach potrafią wyczarować z bukszpanu nie tylko piękne żywopłoty, ale również bardzo wymyślne kształty, zarówno geometryczne, jak i naturalne.
Żywopłoty z bukszpanu – zasady sadzenia i pielęgnacji:
• żywopłoty z bukszpanu możemy zakładać od wczesnej wiosny do jesieni, ponieważ w szkółkach sadzonki sprzedawane są w donicach,
• kupując rośliny sprawdzamy, czy wszystkie mają liście o tym samym kształcie i rozmiarze – sadzonki wyraźnie różniące się odrzucamy, jeśli chcemy, aby żywopłot miał jednolity wygląd;
• przed sadzeniem należy dobrze przygotować podłoże, oczyścić je z gruzu i kamieni, dokładnie i dość głęboko przekopać z dodatkiem kompostu lub obornika (świeży obornik przekopujemy w sezonie poprzedzającym sadzenie); gleby kwaśne należy zwapnować,
• zwarty żywopłot uzyskamy tylko wtedy, jeśli sadzonki posadzimy gęsto, co 30 – 40 cm, ponieważ bukszpan rozrasta się dość wolno; w pierwszym sezonie po posadzeniu szczególnie uważnie sprawdzamy wilgotność gleby – młode rośliny łatwo przesuszyć;
• przez pierwsze dwa, trzy lata sadzonek nie przycinamy, kształtowanie żywopłotu zaczynamy dopiero po upływie tego okresu;
• żywopłoty kształtowane tniemy obowiązkowo na przełomie wiosny i lata, cięcia korygującego dokonujemy opcjonalnie w końcu sierpnia; do przycinanie możemy używać nożyc mechanicznych – ewentualne uszkodzenia liści powstające w czasie takiego cięcia nie są zbytnio widoczne;
• bukszpany uprawiane w donicach zabezpieczamy na zimę, aby uniknąć przemarznięcia systemu korzeniowego.