Krowo, krowo … daj obornik

Rozmowa z Andrew Bellingham, ogrodnikiem z Wielkiej Brytanii, który od paru lat uprawia swój ogród warzywny w Polsce. Andrew spacjalizuje się w ogrodnictwie ekologicznym, mieszkając w Anglii przez wiele lat uprawiał ogrody według ścisłych zasad ekologicznej organizacji Soil Association. Dla czytelników Na Ogrodowej opowiada o zaletach i zastosowaniu obornika w ogrodzie.

Redakcja: Żaden nawóz nie ma takiego powodzenia, ale też nie wzbudza tyle kontrowersji wśród ogrodników co obornik. Jedni korzystają z niego swobodnie i umiejętne, inny wahają się i obawiają o zapach, wygląd, a nawet pasożyty. Co na to wszystko powiesz Andrew?

Andrew Bellingham: Przekompostowany obornik (pochodzenia krowiego lub końskiego) to nawóz organiczny (naturalny), który najlepiej ze wszystkich wpływa na poprawę struktury większości rodzajów gleby i na jej właściwe utrzymanie. Glebom ciężkim nadaje lekkości, glebom nazbyt przepuszczalnym zaś pomaga zatrzymać wodę. Dodatkowo zapewnia wszystkie potrzebne składniki pokarmowe zarówno roślinom, jak i żyjącym w glebie mikroorganizmom. Obornik to czarny skarb ogrodnika, lekarstwo na wszystko.

R: Obronik jest więc lepszy od nawozów sztucznych?

AB: Tak. Przede wszystkim obornik nie tylko nawozi glebę, ale również poprawia jej strukturę i pomaga utrzymać w niej balans mikroorganizmów – co powoduje, iż gleba jest zdrowa dla roślin. Pamiętajmy, że same składniki odżywcze nie spowodują, że nasze ogrody będą wyglądały pięknie. Najważniejszy jest stan gleby, to dzięki niej roślinność będzie zdrowa i bujna.

Nawozy naturalne takie jak obornik czy nawóz kurzy pomagają ogrodnikom i rolnikom już od tysięcy lat – nawozy chemiczne zaczęto używać dopiero jakieś 50 lat temu. Czy to znaczy, że w przeszłości nie było dorodnych warzyw? Nie wierzę, że używanie nawozów chemicznych może pomóc przy utrzymaniu pięknego ogrodu, ponieważ poszczególne ich rodzaje mają tylko określone elementy i pierwiastki – dostarczane roślinom w sposób sztuczny zaburzają ich naturalny wzrost. Nawozy sztuczne wchłanianie są natychmiastowo i natychmiastowo wpływaja na bujny wzrost lub nadmierne owocowanie, nie maja też żadnego wpływu na polepszenie struktury i jakości gleby. Nawozy naturalne rozkładają się w glebie wolniej, tym samym dokarmiając rośliny regularnie przez dłuższy okres czasu, co pozwala im na ‘normalny’ rozwój. Ale pamiętajmy, że używamy tylko obornika dobrze przekompostowanego.

R:Co to jest kompostowanie obornika i jak długo trwa?

AB: Aby przekompostować świeży obornik trzeba go złożyć na pryzmę przynajmniej na rok, pryzmę koniecznie przykryć. W tym czasie przy udziale różnorodnych mikroorganizmów i powietrza obornik podlega przemianom biochemicznym, które prowadzą do uzyskania bardzo wartościowego pokarmu dla roślin. Świeży obornik dla roślin jest szkodliwy, ponieważ bakterie biorące udział w jego rozkładzie potrzebują dużo azotu, o który konkurują z roślinami posadzonymi na zaprawionej świeżym nawozem grządce.

R: To kiedy najlepiej jest stosować obornik.

AB: To jest sprawa dosyć indywidualna i zależy od ogrodu, gleby i ogrodnika. Gdybym miał nieograniczone ilości obornika, to rozrzucałbym go po swoim ogrodzie jesienią i wiosną. Niestety jedna pryzma musi mi starczyć na cały rok, więc staram się rozrzucić go po ogrodzie warzywnym i na rabatach kwiatowych tylko jesienią.

R: Czyli warto jest wydać raz w roku kilkaset zł na ciężarówkę obornika?

AB: Oczywiście, że tak. Ja obornik do swojego ogrodu kupuję wiosną (do użytku dopiero jesienią) od rolnika i sam organizuję transport. Zrzucam go w zacisznym miejscu i przykrywam dużą plastikową płachtą. Pomimo tego, iż obornik u rolnika leżał już około 6 miesięcy, to u mnie leży on kolejne 6 miesięcy – czasami podskubię kilka taczek do sadzenia bylin, krzewów i drzew. Ale większość obornika zużyję dopiero jesienią i na jego miejscu utworzę nową pryzmę. Czy góra obornika w ogrodzie mi przeszkadza? Obornik i tak trzeba przykryć, więc wcale nie musi leżeć na środku podwórka i razić oczy. Można go przykryć zielonym lub szarym plastikiem. W mniejszych ogrodach pryzma będzie o wiele mniejsza. Obornik można również umieścić w przygotowanych wcześniej kompostownikach.

R: W sklepach pojawiły się różnego rodzaju nawozy naturalne w granulkach. Wyglądają one bardziej estetycznie i łatwiej się je przechowuje oraz używa w ogrodzie. Czemu obornik jest jednak lepszym wyborem dla gleby?

AB: Ponieważ, tak jak wspomniełem powyżej, obornik przede wszystkim wpływa na struktutę i jakość gleby. Granulki tego nie zrobią. Ale nadają się świetnie do dokarmiania roślin w pojemnikach i donicach oraz gdy w środku sezonu musimy podrzucić pokarm bardziej wymagającym roślinom np. na rabatch kwiatowych w lipcu.

R: Niektórzy ludzie martwią się, że w oborniku żyją pasożyty i robactwo. Co o tym sądzisz Andrew?

AB: W dobrze przekompostowanym oborniku nie powinno być pasożytów. Ale itak wszystkim ogrodnikom proponuję używać rękawiczek przy pracy z glebą, a warzywa i owoce przed spożyciem porządnie myć.