Warzywny ogród wertykalny

Rośliny wspinające się albo wysokie sadzimy i siejemy z różnych powodów. Czasami mamy mało miejsca w ogrodzie, albo chcemy zagospodarować balkonową ścianę, albo osłonić niezbyt dekoracyjny płot lub też w sposób naturalny wyodrębnić jakąś część ogrodu. Zwykle wykorzystujemy do tego celu rośliny ozdobne, ale równie dobrze możemy zastosować warzywa. Oczywiście nie wszystkie i nie w każdych warunkach, ale przy wiosennym siewie warto pomyśleć również o takich możliwościach.

Pnące fasole szparagowe i na nasiona
Ta grupa warzyw to jeden z najbardziej oczywistych wyborów, jeśli chcemy stworzyć naturalny roślinny żywopłot czy osłonić wysoką ścianę i jednocześnie dostarczyć pyszności do kuchni. Fasole pnące wspinają się szybko do wysokości nawet ponad 2 metrów. Pędy i liście tworzą gęstą ścianę zieleni, kwiaty mają walory dekoracyjne. Fasole pnące wymagają stabilnych podpór, chętnie pokrywają ażurowe płoty.

Dynie i ogórki
Umiejętność wspinania się posiadają również dynie i ogórki. Dzięki silnym wąsom czepnym przywierają do wszystkiego, co napotkają po drodze. Jeśli dostarczymy im podpórek, albo posadzimy przy płocie, chętnie skorzystają z możliwości rośnięcia do góry. Te rośliny warto jednak obserwować, ponieważ czasami wymagają ukierunkowania wierzchołka pędu na podporę. W przypadku ogórków gruntowych, możemy liczyć, że będą wspinać się do wysokości około 1 – 1,2 metra. Dynie mają znacznie większy potencjał wzrostu, ponieważ ich pędy osiągają kilka metrów. Wybierając podpory dla dyń należy liczyć się po pierwsze z siłą wzrostu sianej odmiany, a po drugie z wielkością wykształcanych owoców. Na solidnym płocie urosną i utrzymają się dynie, których owoce mają nawet kilka kilogramów. Lepiej jednak nie eksperymentować z odmianami o bardzo dużych owocach. Jako rośliny pnące bardzo dobrze sprawdzają się natomiast drobnoowocowe dynie ozdobne.

Groch
Wśród odmian grochu dostępnych na rynku mamy rośliny dorastające nawet do około 1,5 m, np. groch ‘Telefon’, ‘Bajka’, ‘Blauwschokker’ – o różowych kwiatach i fioletowych strąkach. Dla dobrego wzrostu i plonowania odmiany te wymagają podpór, których przytrzymują się dzięki delikatnym wąsom czepnym. Gęsto posiany groszek tworzy zwartą „ścianę” zieleni, która jednocześnie dostarcza smakowitej przekąski. Groch nie będzie żywopłotem na całe lato – w końcu lipca z reguły traci dekoracyjność i zasycha.

Słoneczniki i kukurydza
Jeśli nie wchodzi w grę stawianie podpór, a szukamy roślin użytkowych wysoko i szybko rosnących, wybierzmy słoneczniki lub kukurydzę. Szczelniejszą osłonę uzyskamy, gdy posiejemy kilka rzędów tych bujnych roślin. W dobrych warunkach obie rośliny mogą osiągnąć nawet ponad dwa metry i świetnie przesłonią niezbyt ładny płot czy gospodarczą część ogrodu.

Wysokie odmiany pomidorów
Dobre wykorzystanie niewielkich powierzchni (np. w dużych donicach) zapewnia uprawa wysokich odmian pomidorów. Rośliny te cechuje ciągły wzrost – czyli przez całe lato możemy liczyć na coraz więcej zieleni w pionie, nawet do wysokości 1,5 m. Dla lepszego plonowania systematycznie przycinamy pędy boczne i koniecznie podwiązujemy roślinę do stabilnej podpory, ponieważ pomidory nie wytwarzają organów pozwalający na samoistne wykorzystanie podpór.

Jarmuż i kapusta brukselska
Ciekawie wyglądające i dość wysokie rośliny warzywnicze znajdziemy również wśród kapustnych. Jarmuż i brukselka wyrastają do 70 – 80 cm i łatwo z nich stworzyć niski żywopłot rozdzielający np. grządki w warzywniku. Zarówno jarmuż jak i kapusta brukselska mogą zimować na grządkach, a plonami z tych roślin warzywniczych możemy cieszyć się jesienią i nawet na początku zimy.

Stanowisko dla wszystkich roślin opisanych powyżej powinno być przygotowane starannie i należy je bogato zaopatrzyć w składniki odżywcze. Te dorodne warzywa, o dużej masie liściowej mają ogromne wymagania pokarmowe (z wyjątkiem groszku, który urośnie również na słabszych glebach). Dlatego konieczne jest obfite zaopatrzenie gleby w kompost lub obornik i obfite podlewanie w zależności od warunków pogodowych. Nie można również zapomnieć, że wszystkie warzywa do wzrostu potrzebują długiej ekspozycji słonecznej, a więc miejsca w cieniu lub nawet w półcieniu nie będą odpowiednie do zakładania wertykalnego ogrodu warzywnego.