Chmiel – uprawa w ogrodzie

Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus) to nasze rodzime, w pełni mrozoodporne pnącze, które jest wieloletnie i świetnie radzi sobie w ogrodzie, na polu uprawnym oraz na stanowiskach dzikich: w wilgotnych lasach i w przydrożnych zaroślach. Jeśli tylko znajdzie odpowiednią podporę wspina się do wysokości 4-6 m, rosnąc w sezonie w zawrotnym tempie. Chmiel jest byliną, jego jednoroczne pędy na zimę zasychają, a wiosną roślina rozpoczyna wzrost z poziomu gleby. Szorstkie i lekko klujące pędy i liście nie są miłe w dotyku – łatwo można porysować nimi skórę. Chmiel zakwita w lipcu, a w sierpniu wyrastają chmielowe szyszeczki – które ze względu na swój ciekawy aromat i intensywną goryczkę wykorzystywane są do produkcji piwa – jako podstawowy składnik oprócz słodu i wody. Szyszki chmielu mają również właściwości prozdrowotne –znajdują zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.

Szyszki chmielu gotowe do zbioru

Z punktu widzenia ogrodnika chmiel to świetne pnącze do szybkiego porastania ogrodzeń i zasłaniania mało dekoracyjnych elementów w ogrodzie – pod warunkiem, że posadzimy go w miejscu dostatecznie wilgotnym i słonecznym. Intensywnie rosnące i łatwo czepiające się pędy i ogromna masa liści z łatwością zakrywa altanki i pergole oraz płoty. Pojawiające się w sierpniu jasnozielone szyszki to dodatkowy element dekoracyjny i oczywiście użytkowy – wykorzystujemy je np. jako dodatek do piwa jałowcowego albo w postaci wywaru dodawanego do kąpieli. Z myślą o dekoracji ogrodów wyhodowano także ciekawą odmianę chmielu o żółtozielonych liściach (‘Aureus’) – która ma nieco słabszy wzrost niż chmiel zwyczajny, za to tworzy ciekawy akcent kolorystyczny na tle ciemniejszej zieleni ogrodowej.

Sadząc chmiel w ogrodzie powinnyśmy go jednak traktować jako roślinę wymagającą specjalnego nadzoru. Oto powody, dlaczego nie możemy pozwolić na jego swobodny i niezakłócony wzrost w dowolnym miejscu:

rośnie bardzo intensywnie i osiąga znaczne rozmiary. Wymaga solidnych podpór, które zdołają utrzymać ciężkie pędy i liście w czasie deszczu i wietrznej pogody,
jest niezwykle ekspansywny – jako podpory wykorzystuje wszystko, co spotka na swojej drodze – także krzewy i mniejsze drzewa – które w efekcie mogą zostać zdeformowane i „przyduszone” nawałem liści chmielu i marnieją z braku dostępu do światła. Jego silne korzenie, szeroko rozrastające się wokół rośliny matecznej mają ogromną łatwość wypuszczania nowych pędów – dlatego pozostawiony bez nadzoru chmiel z roku na rok zasiedla coraz większy obszar ,
łatwo rozsiewa się przy pomocy wiatru, który roznosi lekkie szyszki chmielowe z dojrzałymi nasionami. Aby nie dopuścić do szybkiego rozmnożenia, najlepiej zerwać szyszki, zanim nasiona dojrzeją, nawet, jeśli nie planujemy ich późniejszego wykorzystania.

Usunięcie chmielu z ogrodu to też spore wyzwania, ze względu na silny i rozległy system korzeniowy, zdolny do odradzania rośliny nawet z niewielkich fragmentów pozostawionych w glebie. Dla zdesperowanych ogrodników, którzy nie mogą pokonać chmielu w sposób naturalny, jest też dobra wiadomość. Bylina ta jest wrażliwa na chemiczne środki chwastobójcze.

Chmiel jest świetnym materiałem do wykonywania jesiennych dekoracji do domu