Lilie wodne
Lilie wodne mogą być ozdobą nie tylko ogrodów w którym znajduje się staw lub oczko wodne ale także, można uprawiać odmiany miniaturowe w beczkach, misach lub innych naczyniach na balkonach lub tarasach. Ich piękne pływające kwiaty i liście będą ozdobą każdej, nawet najmniejszej tafli wody.
Lilie wodne oczarowały wielu artystów, ale chyba najbardziej znana jest seria obrazów z liliami, sławnego impresjonisty Claude’a Moneta. Magnetyzujące dzieła znajdują się w paryskim muzeum D’Orsay. Natomiast w Polsce największą admiratorką tych roślin była pisarka – Maria Dąbrowska, która uwieczniła nenufary w powieści „Noce i Dnie”.
Ozdobne lilie wodne
Grzybienie białe (Nymphaea alba L.) potocznie zwane liliami wodnymi lub nenufarami są bylinami zimującymi w gruncie. Trudno sobie wyobrazić ogrodowe oczko wodne bez tych efektownych roślin. Kwiaty o mięsistych płatkach w kolorach białym, żółtym, pomarańczowym, różowym, czerwonym mogą mieć średnicę do 25 cm. Kwiaty otwierają się tylko w ciągu dnia. Minimalna temperatura konieczna do kwitnienia to 18 ºC. Kwiaty delikatnie pachną i w większości są zapylane przez owady. Kwiaty niestety nie są zbyt trwałe, kwitną jedynie przez 3-4 dni. Po przekwitnięciu szypułka kwiatowa skręca się spiralnie, wciągając kształtujący się owoc pod powierzchnię wody W zależności od wielkości oczka należy dobierać odmiany o różnej sile wzrostu. Oprócz kwiatów liście także stanowią element dekoracyjny. Liście są skórzaste, mają zaokrąglony kształt, są pokryte woskiem, dochodzą do 30 cm średnicy. Mogą być zielone, purpurowe lub plamiste. Liście mają długi ogonek nawet do 2 m. Unoszą się na powierzchni wody dzięki licznym komorom powietrznym w blaszce liściowej i ogonku. Mięsiste kłącza zimujące w podłożu mogą dorosnąć do 1 m długości. Raz na kilka lat, gdy liście zaczynają wyrastać ponad powierzchnię lustra wody, a kwiaty stają się coraz mniejsze i mniej liczne, kłącze należy wiosną wykopać podzielić na klika części i z powrotem posadzić.
Pielęgnacja
Lilie wodne powinny być sadzone w spokojnej, nieruchomej wodzie, z dala od fontann czy wypływów wody. Lilie wodne sadzi się bezpośrednio do gruntu, zabezpieczając kłącze przed wypłynięciem lub w plastikowych, ażurowych pojemnikach. Podłoże powinno składać się z 2/3 ciężkiej , gliniastej ziemi ogrodowej i 1/3 części torfu. Lilie wodne rozwijają się dobrze w wodzie miękkiej i kwaśnej o pH 5,5 – 7,0. Rośliny sadzi się od połowy maja. Grzybienie kochają słońce i tylko niektóre odmiany bujnie kwitną w częściowo zacienionym oczku wodnym. Co roku wskazane jest nawożenie roślin. Należy stosować nawozy wyłącznie azotowe. W żadnym wypadku nie mogą zawierać fosforu, który prowadzi do rozwoju glonów, które nie są pożądanymi mieszkańcami oczka wodnego czy stawu. Wiosną do połowy czerwca można nawozić mączką rogową. Zawiera ona około 15 proc. azotu i nie rozpuszcza się w wodzie. Rozkładają ją dopiero mikroorganizmy w strefie korzeniowej rośliny. Silnie rozwijającym się odmianom lilii potrzeba około 50 g nawozu. Zimą jeśli oczko wodne zamarza aż do dna należy lilie wykopać i przechować w wodzie w pomieszczeniu zabezpieczonym przed ujemnymi temperaturami.
Popularne odmiany
Odmiana |
Kolor kwiatów |
Termin kwitnienia |
Głębokość sadzenia |
Dodatkowe informacje |
Atraction |
różowe do czerwonego |
koniec V-X |
od 50 do 100 cm |
szybko się rozrasta |
Escarbaucle |
czerwony |
VI-IX |
od 30 do 90 cm |
nadaje się do miejsc pół cienistych |
Fabiola |
różowe |
VI-IX |
od 80-100 cm |
do dobrze nasłonecznionych oczek |
Gladstoniana |
białe |
VI – IX |
od 80-100 cm |
intensywnie kwitnie |
Mariacela Albida |
białe |
koniec V – IX |
od 40-90 cm |
szybko się rozrasta |
Pygmaea Alba |
białe |
VI-IX |
od 15 – 40 cm |
małe kwiaty |
Lilie wodne nie tylko ozdobne
Surowcem zielarskim są kłącza, liście i kwiaty. Wyciąg ze świeżych kwiatów ma działanie nasercowe i uspakajające. Napar z suszonych liści w medycynie ludowej stosowano przy schorzeniach układu oddechowego. Korzenie w połączeniu z solami żelaza stosowane były do barwienia na silnie intensywny kolor zielony. Stare kłącza stosowano do barwienia na czarno.
Ciekawostka
Liście królewskiej lilii wodnej (Victoria amazoniana) należą do największych na świecie. Ich średnica dochodzi do 2,4 m. Wyglądem przypominają wielkie, pływające talerze, ze wzniesionymi ku górze krawędziami. Jeden liść może utrzymać ciężar dochodzący do 20 kg.
Lilia wodna podlega w Polsce ścisłej ochronie!
Dodatkowe informacje o oczkach wodnych i roślinach ozdobnych znajdziesz na www.colour-your-life.pl