Uprawa warzyw z własnej rozsady

Przygotowanie rozsady warzyw do własnego ogrodu bywa czasem kłopotliwe, ale przynosi duże korzyści uprawowe. Po pierwsze, pozwala na uzyskanie gotowych do spożycia warzyw znacznie wcześniej, niż wynikałoby to z kalendarza klimatycznego. Po drugie, umożliwia uprawę roślin z nieco cieplejszego klimatu, dla których nasz okres wegetacyjny jest za krótki. Po trzecie, rozsada własnej produkcji jest tańsza, niż ta zakupiona od producentów sadzonek, a na dodatek wybór nasion jest znacznie większy niż oferta roślin w postaci rozsady. I po czwarte, dla ogrodników amatorów kiełkujące na parapecie, pierwsze po długiej zimie delikatne roślinki to balsam na duszę i obietnica szybko zbliżającej się wiosny. Dlatego pod koniec zimy trzeba zaplanować swój warzywnik i wybrać nasiona do sporządzenia rozsady. Przedtem jednak warto poznać odpowiedzi na pytania związane z wcześniejszym wysiewem roślin.

Jakie warzywa sadzimy z rozsady, a jakie siejemy bezpośrednio do gruntu? Pobierz Terminarz siewu warzyw

Bezpośrednio do gruntu siejemy: marchew, pietruszkę, buraki ćwikłowe, rzodkiewkę, rzepę, groch, fasolę, bób.

Wysiewamy do gruntu lub uprawiamy z rozsady: dynie, cukinie, kabaczki, patisony, ogórki, pory, cebulę, sałaty.

Tylko z rozsady uprawiamy: pomidory, kapustę, kalafiory, paprykę, selery.

Jakie czynności obejmuje przygotowanie rozsady?

1. Wybór odpowiednich pojemników. Do siewu drobnych nasion potrzebujemy płaskich naczyń o większej powierzchni. Do pikowania lub do wysiewu roślin, które nie wymagają przesadzania potrzebne będą niewielkie donice plastikowe lub doniczki torfowe, które możemy wysadzić do gruntu razem z rośliną. Alternatywną metodą uzyskania pojemników dla przesadzanych roślin jest samodzielne wykonanie ich z papieru (np. ze starych gazet).

2. Przygotowanie podłoża i pojemników. Wyrastające z nasion młode rośliny są delikatne i podatne na choroby. Dlatego podłoże do siewu powinno być wolne od grzybów i innych czynników chorobowych. Ponadto nie powinno zawierać nadmiaru składników odżywczych, które w pierwszym etapie rozwoju rośliny mogą jej zaszkodzić. Chyba najwygodniejszym sposobem uzyskania dobrego podłoża jest zakup gotowej mieszanki, której skład jest dopasowany do potrzeb roślin po wykiełkowaniu, a koszty nie są znacząco wyższe niż przy nabyciu zwykłej ziemi ogrodowej. Również pojemniki, do których wysiewamy rośliny, nie mogą być „zagrzybione”. Jeśli wcześniej były używane, należy je starannie umyć.

3. Wysiew nasion. Najbardziej uniwersalnym terminem siewu nasion na rozsadę, o ile rośliny wymagają pikowania, jest połowa marca. Wysiewając nasiona w tym czasie uzyskujemy rośliny gotowe do wysadzenie około połowy maja. Sposób wysiewu uzależniony jest od potrzeby przesadzania (pikowania) roślin. Te, dla których pikowanie nie jest potrzebne, a czasami wręcz niewskazane w połowie kwietnia wprost do doniczek, zwykle po dwa – trzy nasiona. Do tej grupy zaliczamy dynie, cukinie, ogórki, kabaczki, słoneczniki, melony. Bezpośrednim celem przygotowania rozsady dla tych roślin jest chęć uzyskania wcześniejszych plonów. Druga grupa, to rośliny dla których ważnym zabiegiem jest pikowanie. Ich nasiona wysiewamy dość gęsto w płaskie naczynia i delikatnie przykrywamy warstwą podłoża.

4. Stanowisko. Naczynia z nasionami powinny stać w miejscu umiarkowanie ciepłym i bardzo widnym, gdy pojawią się pierwsze rośliny. Zbyt mała ilość światła w czasie wzrostu prowadzi do wybujania roślin, które wtedy stają się wiotkie i osłabione. Najlepiej ustawić je na południowym lub południo-zachodnim parapecie, pod którym nie ma kaloryfera.

5. Pielęgnacja. Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym po wysiewie jest podlewanie, które powinno być na tyle ostrożne, żeby nie wypłukać drobnych nasion i nie doprowadzić do nadmiernego zalania podłoża (nasiona zgniją). Gdy pojawią się pierwsze listki, trzeba unikać ich zamoczenia, ponieważ przy słonecznej pogodzie mogą ulec poparzeniu. Rośliny podlewamy regularnie, po lekkim przesuszeniu wierzchniej warstwy podłoża.

6. Pikowanie. Jest to zabieg wzmacniający roślinę, dzięki pobudzeniu do silniejszego wzrostu korzeni uszkodzonych w trakcie przesadzania. Pikowanie stosujemy w przypadku pomidorów, papryki, kapusty, kalafiorów, selerów, sałaty. Rośliny przesadzamy, gdy wykształcą pierwsze dwa, trzy liście właściwe i obficie podlewamy (warto wtedy zabrać je na dwa, trzy dni ze słonecznego parapetu).

7. Hartowanie. Przyzwyczajone do cieplarnianych udogodnień rośliny muszą dostosować się do naturalnych warunków pogodowych panujących w ogrodzie. Dlatego, aby je zahartować, bezpośrednio przed wysadzeniem należy wystawiać donice na zewnątrz, o ile pogoda jest sprzyjająca (unikamy dni zimnych i wietrznych). Początkowo rośliny wystawiamy na kilka godzin w ciągu dnia, aby tuż przed wysadzeniem zostały w ogrodzie także na dwie, trzy noce.

8. Wysadzanie do gruntu. Odbywa się zwykle około połowy maja, kiedy miną obawy wiosennych przymrozków. Sadząc zwracamy uwagę na właściwe odległości między roślinami (podane zwykle na opakowaniu z nasionami), ponieważ nadmierne zagęszczenie nie sprzyja dobrym plonom. Dla roślin wymagających podpór stosujemy paliki i rusztowania najlepiej bezpośrednio przy sadzeniu, bo późniejsze wbijanie podpór prowadzi zwykle do częściowego uszkodzenia systemu korzeniowego rośliny. Przez pierwsze kilka dni dbamy, aby ziemia wokół sadzonek była stale wilgotna.

Przeczytaj także: Wiosenny siew warzyw do gruntu