Selery – jakie odmiany warto mieć w warzywniku
Selera cenimy za mocny, niepowtarzalny aromat, oryginalny smak i niską zawartość kalorii. Nie jest może bombą witaminową, ale to dobre źródło witaminy K, A i C, a także związków mineralnych żelaza, wapnia i fosforu. Więcej wartości odżywczych wykazują części zielone selera, które wykorzystywane są głównie jako dodatki przyprawowe do potraw. Coraz większe uznanie zdobywa też tzw. seler naciowy, którego ogonki liściowe świetnia nadają się na surówki. Ich smak nie jest tak intensywny jak selera korzeniowego i świetnie komponuje się z innymi świeżymi warzywami używanymi do surówek.
Zatem nie ma wątpliwości, że seler powinien znaleźć się w warzywniku. Tylko jakie odmiany najlepiej posadzić?
Seler korzeniowy – przyda się do przyrządzania aromatycznych zup i sosów. Możemy wykorzystywać go od momentu pojawienia się małego zgrubienia korzeniowego – czyli praktycznie przez całe lato i jesień. Do przyprawiania nadają się również listki selera – można je także suszyć na sezon zimowy. Korzenie selera przeznaczone do zimowego przechowywania wykopuje się późną jesienią (w październiku). Optymalna temperatura przechowywania korzeni to 0-1 stopień C przy dużej wilgotności powietrza –takie warunki w przeciętnej piwnicy są raczej trudne do osiągnięcia. Dlatego zapasy selera gromadzimy w ilości umiarkowanej – na jesień i początek zimy. Odmiany selera korzeniowego dostępne w sprzedaży nie są zbytnio zróżnicowane pod względem użytkowym. Przy wyborze nasion należy się kierować głównie terminem zbiorów – choć różnice nie są zbyt duże.
Seler listkowy wyselekcjonowano pod względem wartości użytkowych liści. Ta odmiana nie wykształca zgrubienia korzeniowego, za to jej drobne liście są delikatne i bardzo aromatyczne. Zbiory rozpoczynamy już po dwóch miesiącach od wysiewu i kontynuujemy do końca sezonu. Systematycznie obrywamy część listków, tak aby nie osłabić zanadto rośliny. Liście używamy na świeżo i suszymy do użytku zimowego.
Seler naciowy uprawiany jest ze względu na mięsiste ogonki liściowe. Dzięki łagodnemu smakowi i aromatowi wykorzystuje się je na świeżo do surówek. Ogonki selera naciowego są bezwłókniste i chrupkie w smaku, świetnie komponują się z sosem winegret. Zbiory selera naciowego przeprowadzamy sukcesywnie od sierpnia aż do mrozów obrywając zewnętrzne liście w miarę potrzeb. Rynkowe odmiany selera naciowego nie wymagające bielenia to m.in. Zefir i Groene Pascal.
Uprawa selera
Seler sadzimy z rozsady uprawianej w ciepłym inspekcie. Nasiona wysiewamy w połowie marca. Wchody pojawiają się po dwóch – trzech tygodniach. Siewki wymagają pikowania. Na miejsca stałe rośliny wysadzamy w połowie maja. Seler ma duże wymagania w stosunku do gleby. Do dobrego wzrostu potrzebuje dużej ilości próchnicy, dlatego uprawiamy go w pierwszym lub drugim roku po oborniku. Dbamy również o właściwą wilgotność gleby – w okresach suszy seler wymaga podlewania. Przy sadzeniu unikamy gleb zakwaszonych, lekkich i suchych.